Sunday, December 21, 2008

9. Skohe bo amigunan kuidadosamente

Manera boso a spera, un hende mester hasi basta esfuerso pa e pèrtenesé na mi sírkulo di amigu. No solamente na prinsipio pero tambe durante e amistat mi ta basta severo den evaluá si tur kos ta kuadra. Mi eksperensha ta ku amigunan robes bo ta hañabu ku basta desilushon. Pa ami amistat ta nifiká kalor, amor i energia kompartí di sistema ku nos ta siña di otro. Si mi tin e idea ku e amistat ta karesé na esaki e persona ta disparsé hopi lihé den background.

Bo ta haña esei kruel? Mi no ta kere. Na promé lugá bo mester resolvé bo mes kosnan i sòru pa bo sinti bo mes bon den bo kueru. Despues di esei ta e kaso di ta alerta pa no tin disturbio den bo ambiente direkto. Si esei ta e kaso, lo ta bon pa bo bisa esei. E mihó manera pa hasi esei ta pa tene tur kos pa bo mes i enbolbí bo mes den esei. Imaginábu bo tin un hende den bo ambiente serkano ku ta hasi algu ferfelu, e ora ei ta bon pa bo papia di e kos na e siguiente manera. “Si bo ta hasi x kos, e ta molostiámi/mi ta rabia òf mi ta desilushoná etc.”

Aki ta trata pa bo laga komprondé ku e komportashon di e otro tin konsekuensha negativo pa bo estado emoshonal. Mayoria hende ke bu bon i ta spanta di un remarke asina. Dor di e spantu nan ta adaptá nan kondukta di sistema ku u siguiente biaha ta bai mihó. Esei ta kai bou di e titulo di “Eduká bo amigunan”. Tin biaha un hende ta reakshoná ku un remarke ku e intenshon pa molostiábu. Hende asina bo mester saka hopi lihé for di bo mundu, pasobra ta desilushon so nan ta trese.

Awor e situashon naturalmente ta ku nèt e hendenan ku ta mas serka di bo òf ku ta famia, ta hasi òf bisa kosnan ferfelu. Pa nan tin un otro pregunta, kual ta: “Mi ta asina importante pa bo ku mi tin ku kambia?” Un pregunta asina bo mester kontesta ku “si”. Si tòg un hende ta bisa “no”, tira e persona ei for di bo bida maske bo ta asina close ku e persona ei. Hende tin tempu limitá i por atendé ku un grupito di hende chikí. Sòru pa bo grupo di hende sostené otro i abo, entusiasmábu, dunabu energia i gewon care pa otro. Esei ta un di e pasonan mas lihé na un mihó bida.

No comments: